Goud als veilige haven: investeren in edelmetalen in onzekere tijden

Geplaatst op 15-06-2025

Categorie: Financieel

In tijden van economische onzekerheid, inflatie of geopolitieke spanningen wenden steeds meer beleggers zich tot edelmetalen. Van oudsher worden goud, zilver, platina en palladium gezien als ‘veilige havens’ – activa die hun waarde behouden of zelfs toenemen wanneer aandelen, vastgoed of valuta onder druk staan. Binnen deze categorie neemt goud een centrale plek in. De goudprijs is wereldwijd een belangrijke graadmeter geworden voor de angst, stabiliteit of juist het wantrouwen in het financiële systeem.

Waarom investeren in edelmetalen?

Beleggen in edelmetalen biedt enkele unieke voordelen die niet te vinden zijn bij traditionele beleggingen zoals aandelen of obligaties. In tegenstelling tot digitale activa of geld op een bankrekening zijn edelmetalen tastbare goederen. Ze kunnen fysiek worden opgeslagen, zijn wereldwijd verhandelbaar en worden al duizenden jaren erkend als waardevol.

Een van de voornaamste redenen waarom beleggers edelmetalen kopen, is bescherming tegen inflatie. Wanneer de koopkracht van valuta afneemt, blijft de waarde van goud vaak overeind. In sommige gevallen stijgt de goudprijs zelfs sneller dan de inflatie. Dit heeft het met name aantrekkelijk gemaakt in tijden waarin centrale banken veel geld in omloop brachten, zoals tijdens de coronapandemie of de energiecrisis in Europa.

Ook diversificatie is een belangrijke factor. Edelmetalen bewegen doorgaans anders dan aandelenmarkten. Door een deel van een beleggingsportefeuille in goud of zilver aan te houden, kan het totale risico verlaagd worden.

De goudprijs: hoe komt die tot stand?

De goudprijs wordt dagelijks bepaald op wereldmarkten zoals de London Bullion Market Association (LBMA) en de New York Mercantile Exchange (COMEX). De prijs is afhankelijk van vraag en aanbod, maar ook van andere factoren zoals rentevoeten, valutakoersen (vooral de Amerikaanse dollar), geopolitieke risico’s en verwachtingen rond economische groei.

Een hogere rente bijvoorbeeld maakt goud relatief minder aantrekkelijk, omdat goud geen rente of dividend oplevert. Tegelijkertijd zorgt economische of politieke instabiliteit vaak voor een stijgende vraag naar goud als veilige haven.

In de praktijk betekent dit dat de goudprijs sterk reageert op gebeurtenissen in de wereld. Denk aan oorlogen, bankencrises, politieke verkiezingen of monetaire beleidswijzigingen van de Federal Reserve. Sinds het loslaten van de goudstandaard in 1971 is de goudprijs vrij verhandelbaar en sindsdien enorm gestegen.

Historische ontwikkelingen van de goudprijs

Wie naar de lange termijn kijkt, ziet dat goud een indrukwekkende waardeontwikkeling heeft doorgemaakt. In 1970 stond de goudprijs nog op zo’n 35 dollar per troy ounce. In 2011 piekte deze op ruim 1.900 dollar tijdens de Europese schuldencrisis. In 2020 werd opnieuw een record gebroken door de economische impact van de coronacrisis en een vlucht naar veiligheid.

In 2024 zagen we opnieuw sterke stijgingen in de goudprijs. Factoren zoals de onrust in het Midden-Oosten, oplopende spanningen tussen grootmachten en zorgen over langdurig hoge inflatie droegen bij aan een grotere vraag naar goud. Begin 2025 schommelde de goudprijs rond de 2.300 dollar per ounce – een historisch hoog niveau dat de aandacht van zowel institutionele als particuliere beleggers trok.

Goud versus andere edelmetalen

Hoewel goud het bekendst is, zijn ook andere edelmetalen interessant voor beleggers. Zilver bijvoorbeeld heeft een sterke industriële vraag – onder meer in de zonnepaneelindustrie en elektronica. Daardoor is de zilverprijs vaak volatieler, maar biedt het op lange termijn mogelijk meer opwaarts potentieel.

Platina en palladium worden voornamelijk gebruikt in de auto-industrie, bijvoorbeeld in katalysatoren. Ze zijn schaarser dan goud, maar de prijs is sterk afhankelijk van specifieke industrieën. De prijs van palladium bijvoorbeeld piekte in 2022, maar zakte daarna weer in vanwege veranderende wetgeving en technologische innovaties.

Toch blijft goud in vrijwel elk scenario de hoeksteen van edelmetaalbeleggingen. Het combineert universele acceptatie, diepe liquiditeit en historische betrouwbaarheid als waardeopslag.

Hoe kun je investeren in goud?

Er zijn meerdere manieren om te beleggen in goud, elk met hun eigen voor- en nadelen:

1. Fysiek goud – Denk aan gouden munten, baren of sieraden. Het voordeel is directe eigendom, maar opslag en verzekering zijn belangrijk.

2. Goud-ETF’s – Deze beursgenoteerde fondsen volgen de goudprijs en maken het mogelijk om via de beurs blootstelling te krijgen aan goud zonder fysieke levering.

3. Aandelen in goudmijnen – Door te beleggen in bedrijven die goud delven, profiteer je van de winsten die ontstaan bij een stijgende goudprijs. Maar dit brengt ook extra bedrijfsrisico’s met zich mee.

4. Goudcertificaten of digitaal goud – Sommige platforms bieden digitale vertegenwoordiging van fysiek goud, vaak met lagere transactiekosten.

Goudprijs als economische barometer

De goudprijs wordt vaak gezien als thermometer van het financiële systeem. Wanneer centrale banken de geldpers aanzetten, wanneer overheden begrotingstekorten opstapelen of wanneer het vertrouwen in banken afneemt, stijgt de vraag naar goud.

Ook hedgefondsen, pensioenfondsen en centrale banken kopen goud als bescherming. Zo kocht de Chinese centrale bank de afgelopen jaren in hoog tempo goudreserves bij, mede om zich minder afhankelijk te maken van de Amerikaanse dollar.

Conclusie: goud blijft relevant

Of je nu een ervaren belegger bent of net begint: goud verdient in elke serieuze portefeuille een plaats. Het biedt bescherming, stabiliteit en is historisch gezien een betrouwbaar middel om waarde te bewaren.

Hoewel de goudprijs onderhevig is aan fluctuaties, toont de lange termijn een duidelijk patroon van waardestijging, vooral in tijden van onzekerheid. En juist die onzekerheid lijkt ook in 2025 volop aanwezig. Beleggen in edelmetalen is daarmee niet alleen een kwestie van rendement, maar ook van rust.